π. Θεμιστοκλῆ Μουρτζανοῦ
Ἕνας ἀπό τούς μεγάλους φόβους μας σέ ὅ,τι κι ἄν ξεκινοῦμε ἤ ἐπιθυμοῦμε νά ξεκινήσουμε εἶναι ἡ ἀποτυχία. Σέ κανέναν δέν ἀρέσει νά χάνει. Ἄλλωστε, ὑπάρχει τό δόγμα ὅτι «ὁ πρῶτος εἶναι τά πάντα, ὁ δεύτερος τίποτα». Ὁ πολιτισμός μας, ἐξάλλου, δέν εἶναι μέ τόν νικημένο. Μᾶς ζητᾶ νά εἴμαστε αἰσιόδοξοι, νά ἔχουμε θετική διάθεση, νά λέμε «ὅλα θά πᾶνε καλά», γιά νά μπορέσουμε νά παλέψουμε χωρίς νά τό βάλουμε κάτω. Δέν εἶναι ἀπαραίτητα κακό αὐτό. Κανείς δέν ξεκινᾶ μιά προσπάθεια γιά νά χάσει. Οὔτε καί μιά σχέση. Θέλει νά ἐλπίζει ὅτι ἡ πορεία θά ἔχει θετική ἔκβαση.
Ὁ φόβος ὅμως τῆς ἀποτυχίας συχνά παραλύει αὐτόν πού θέλει νά προχωρήσει. Τόν ἀγχώνει σέ τέτοιο βαθμό, ὥστε νά μήν θέλει κἄν νά προσπαθήσει. Εἶναι ἡ χαμηλή αὐτοεκτίμηση, ἡ αἴσθηση δηλαδή ὅτι δέν ἀξίζει καί ὅτι ὁ ὅποιος ἀγώνας εἶναι καταδικασμένος ἐκ τῶν προτέρων, πού καθιστᾶ τόν στόχο ἄνευ ἀντικειμένου. Λησμονεῖ ὅμως αὐτός πού σκέφτεται ἔτσι ὅτι δέν ὑπάρχει ἄνθρωπος πού νά μήν ἔχει μοναδική ἀξία. Ἄν μάλιστα βλέπουμε τά πρόσωπά μας στά πλαίσια τῆς πίστης, τότε δέν μποροῦμε νά μή θυμόμαστε ὅτι εἴμαστε πλασμένοι ὡς εἰκόνες Θεοῦ, ὅτι γιά τόν καθένα μας ὁ Χριστός ἔγινε ἄνθρωπος, ὅτι ἡ ἀνάσταση εἶναι κοινή γιά ὅλους μας. Ἑπομένως, πῶς μποροῦμε νά εἴμαστε χωρίς χαρίσματα, χωρίς ἀξία, χωρίς δυνατότητες;
Αὐτό δέν σημαίνει ὅτι εἴμαστε ὅλοι ἱκανοί γιά ὅλα. Εἶναι ἄλλο ἡ αὐτοεκτίμηση καί ἄλλο ἡ αὐτογνωσία. Ὅποιος γνωρίζει τόν ἑαυτό του, τίς δυνατότητές του, τά ἐνδιαφέροντά του, τήν ὄρεξή του νά προσπαθήσει γιά κάτι, εἶναι βέβαιο ὅτι θά διαλέξει τό ταξίδι. Δέν θά κρυφτεῖ μπροστά στήν δοκιμασία, προκειμένου νά πετύχει στόν στόχο του, ἀλλά καί ὅτι δέν θά συντριβεῖ, ἐάν τό ἀποτέλεσμα τοῦ ἀγώνα του δέν εἶναι τό ἐπιθυμητό. Ὅπως ὁ ποιητής ἀναφέρει, «ἡ Ἰθάκη» εἶναι ἡ βάση πού μᾶς δίνει τήν εὐκαιρία νά παλέψουμε στή ζωή, ἀσχέτως ἄν θά φτάσουμε ἐκεῖ.
Ἐδῶ ἔρχεται ἕνας σπουδαῖος παράγοντας. Εἶναι ἡ ὡριμότητα πού ἀποκτιέται, ἀκόμη κι ἄν ἀποτύχουμε. Ὁ ἄνθρωπος, ὅταν διαλέγει ἕναν στόχο σύμφωνα μέ αὐτά πού μπορεῖ ἤ καί λίγο παραπέρα, τότε μαθαίνει τί σημαίνει κόπος. Τί σημαίνει ἐπένδυση ἀγάπης. Τί σημαίνει νά δίνεις τόν ἑαυτό σου γιά κάτι ἤ γιά κάποιον. Συμβόλαιο μέ τήν ἐπιτυχία δέν ἔχουμε. Ὅμως μποροῦμε, ἀκόμη καί μέσα ἀπό τήν ταπείνωση τῆς ἥττας, νά νιώσουμε τί μᾶς ταιριάζει, τί μᾶς ἀξίζει, πῶς θά προσπαθήσουμε ἀπό τήν ἀρχή νά βροῦμε ἕνα καινούργιο μονοπάτι.
Κλειδί εἶναι ἡ ταπεινότητα καί στή νίκη καί στήν ἧττα. Κλειδί εἶναι ἡ αἴσθηση ὅτι ὑπάρχουμε ὄχι μόνο γιά τόν ἑαυτό μας ἀλλά καί γιά τόν ἄλλο. Ὁ γονέας πού γίνεται παράδειγμα συνεχοῦς προσπάθειας καί κόπου γιά τό καλύτερο, ἀκόμη καί στίς ἀποτυχίες του, κάνει τό παιδί του νά νιώθει τί σημαίνει ἀγάπη. Στή σχέση αὐτός ἤ αὐτή πού ζητᾶ τήν ἀνανέωση, τήν ἔκπληξη, γιά νά κάνει τήν ἀγάπη νά μή μαραθεῖ, ἀκόμη κι ἄν δέν τά καταφέρει νά γοητεύσει, ἀφήνει στόν ἄλλο τήν αἴσθηση ὅτι δέν συμβιβάστηκε. «Εἶναι ὡραία ἡ θάλασσα γιατί κινεῖται πάντα», λέει τό τραγούδι. Ὅποιος βάζει ἀρχή καί στήν ἧττα του, ἀκολουθεῖ τόν δρόμο πού θέλει ὁ Θεός, γιά νά νικηθεῖ ὁριστικά ὁ φόβος.
