Ἁγίου Ἰουστίνου Πόποβιτς
Οἱ ἅγιοι ἐβάδισαν τόν πιό μακρύν δρόμον, πού ἠμπορεῖ νά περιπατήση ἕνα ἀνθρώπινον ὄν: τόν δρόμον πού ἐκτείνεται ἀπό τόν ἄδην ὡς τόν παράδεισον. Ἤ μᾶλλον ἕναν ἀκόμη μακρύτερον καί ἀπ’ αὐτόν, τόν πιό μακρύν: τόν δρόμον ἀπό τόν διάβολον μέχρι τόν Θεόν. Ἀγκαλιασμένοι ἀπό τόν Ἀναστάντα καί Ἀναληφθέντα Θεάνθρωπον, οἱ ἅγιοι ἀνεστήθησαν σύν Αὐτῶ καί ἀνελήφθησαν σύν Αὐτῶ. Προηγουμένως ὅμως εἶχαν σταυρωθῆ μαζί Του, καί ἔγιναν ὅμοιοι μέ Αὐτόν ὡς πρός τόν θάνατον. Ἀλλά ἐπίσης ὅμοιοι μέ Αὐτόν διά τῆς ζωῆς πού ἔζησαν μέχρι τήν Ἀνάστασιν καί τήν Ἀνάληψιν.
Μέ αὐτόν τόν τρόπον ἔχουν ἐπαναλάβει εἱς τόν ἑαυτόν των τόν Χριστόν, ἔχουν ἐπαναλάβει τόν Νικητήν τῆς ἁμαρτίας, τοῦ θανάτου καί τοῦ διαβόλου. Ἐπανέλαβαν ἐντός των τόν Θεάνθρωπον: ἐνεσωματώθησαν εἰς τόν Χριστόν (=ἐνχρίστωσις) καί ἐχριστοποιήθησαν (=χριστοποίησις). Ὥστε κατώρθωσαν νά πραγματοποιήσουν αὐτό πού ἔθεσεν ὁ Θεός ὡς σκοπόν τῆς ἀνθρώπινης ὑπάρξεως: ἔγιναν «θεοί κατά χάριν», θεάνθρωποι κατά χάριν καί «χριστοί κατά χάριν», ὅπως τόσον ἐφραστικά εὐαγγελίζεται ὁ ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος.
