π. Φιλόθεου Φάρου
Ἡ ἀνόθευτη χριστιανική καί ἐκκλησιαστική παράδοση, μέ σαφήνεια πού θά ζήλευε καί ἡ σύγχρονη ψυχολογία, κάνει ἀπολύτως σαφές ὅτι ἡ ὀργή δέν εἶναι κακή, ἀλλά μπορεῖ νά εἶναι κακός ὁ τρόπος πού ἐκφράζεται ἡ ὀργή.
Ἡ ὀργή εἶναι ἕνα ὀχύρωμα πού προστατεύει τόν ἄνθρωπο ἀπό τήν κακοποίηση καί τήν ἀδικία, ἀλλά ἡ ἔκφρασή της μπορεῖ νά εἶναι καί δημιουργική ἀλλά καί πολύ κακή, μέ ὀλέθριες συνέπειες. Ἡ δημιουργική ἔκφραση τῆς ὀργῆς δέν χρησιμοποιεῖ ὕβρεις ἤ ἀπαξιωτικά ἐπίθετα, δέν κακοποιεῖ, δέν ἐπιδιώκει τήν ἐξόντωση αὐτοῦ στόν ὁποῖο ἀπευθύνεται, ἀποφεύγει τή βία. Δέν ἐπιτυγχάνει ὅμως τήν προστασία τοῦ κακοποιουμένου μέ πραότητα καί ψιθύρους, ἀλλά δυναμικά καί μέ ὑψωμένο τόν τόνο τῆς φωνῆς του, καί μόνο περιγράφοντας πῶς αἰσθάνεται, ὅτι κακοποιήθηκε ἤ ἀδικήθηκε.
Κακή εἶναι ἡ ἔκφραση τῆς ὀργῆς πού ἀπωθεῖ ἡ ὀλέθρια ἀνατροφή τῆς εὐπρέπειας, τῆς μονότονης πραότητας, τῆς γλυκερῆς εὐγένειας καί τῆς νόθας μεγαλοψυχίας. Ὁ ἄνθρωπος πού δέν τοῦ ἔχει ἐπιτραπεῖ νά χρησιμοποιῆ τό ὀχυρό τῆς ὀργῆς γιά νά προστατεύεται ἀπό τήν κακοποίηση καί τήν ἀδικία, γιά νά προστατευθῆ ἀπό τήν κακοποίηση καί τήν ἀδικία ἀποφεύγει νά προσεγγίζη τούς ἄλλους, εἶναι ἀπόμακρος, δέν εἶναι σχεδόν ποτέ παρών, φεύγει διαρκῶς. Ὄχι σπάνια, ἡ ἀπωθημένη ὀργή του γίνεται μιά ἄφωνη κακία, πού δέν εἶναι παρά ἀνατριχιαστική ἔκφραση τοῦ προσώπου, θλιβερή ἀλαζονεία, ἡ ὁποία παντοῦ βλέπει μόνο ἐχθρούς καί πολύ συχνά γίνεται μανία πού θέλει μόνο νά καταστρέφη ὅ,τι δημιουργοῦν οἱ ἄλλοι, ἐπειδή ὁ ἐκφραστής της αἰσθάνεται ὅτι αὐτός δέν μπορεῖ νά δημιουργήση.
