π. Ανδρέα Αγαθοκλέους
Πέρα από την έξαλλη ιστορία του 20ου αιώνα, με παγκόσμιους πολέμους και τοπικές διαμάχες, με ακαταστασίες, απιστίες και έντονη φιλαυτία με τις προεκτάσεις της φιληδονίας, της φιλαργυρίας και της φιλοδοξίας, υπήρξαν και εξαιρετικά θετικά που ανέβαζαν το υλικό και πνευματικό επίπεδο του λαού. Οι διάφορες επιστημονικές ανακαλύψεις μείωσαν τη φτώχεια, αύξησαν την επικοινωνία, μάς γνώρισαν άγνωστους κόσμους. Στο χώρο της Εκκλησίας, εκτός από τις ανθρώπινες ατέλειες που ενδεχομένως να σκανδάλιζαν τους ανθρώπους, υπήρξαν και τα πρόσωπα εκείνα – κληρικοί, μοναχοί και λαϊκοί – που, με τον πόθο τους να ζήσουν το Χριστό στην καρδιά τους, αγωνίστηκαν με την προσευχή, τη νηστεία και την άσκηση. Ο έρωτάς τους προς το Θεό τους έκαμε δοχεία της Χάριτος, ώστε να «εκπέμπουν» Πνεύμα άγιο.
Άσημοι ή σημαντικοί, με τα κριτήρια του κόσμου, έγιναν για την εποχή τους σημεία που έδειχναν το ζωντανό Θεό. Κοντά τους ένιωθες την αγάπη του Θεού και το εφικτό της τήρησης των εντολών του Χριστού. Χαιρόσουν να είσαι κοντά τους κι ας μην έλεγαν κάτι. Σ’ αγκάλιαζαν με την αγάπη τους και σε δυνάμωναν με το λόγο τους. Πιο πολύ σού μετάγγιζαν αυτό που ήταν παρά αυτό που φαίνονταν. Μπορούσε αυτό που έδειχναν να ήταν, κάποιες φορές, διαφορετικό από αυτό που εισέπραττες – το θεϊκό και υπέροχο. Θέλω να πω ότι ήταν κι αυτοί άνθρωποι με τις αδυναμίες και τα «συγγνωστά πάθη». Γι’ αυτό ήταν ωραίοι!
Ευτυχήσαμε να γνωρίσουμε, να «ψηλαφήσουμε» την αγιότητα ως υπαρκτόν γεγονός. Τώρα, όσοι δεν έχουν γνωρίσει «ιδίοις όμμασι», μαθαίνουν γι’ αυτούς από τα βιβλία, απ’ όσα, δηλαδή, θα γράψουν άλλοι. Έτσι, υπάρχει η γνώση των «πριν» και των «τώρα». Ασφαλώς, είναι ευλογία η σημερινή διάδοση τόσων πληροφοριών, γι’ ανθρώπους που υπήρξαν λίγες δεκαετίες πριν από σήμερα κι έγιναν άγιοι. Ξέρουμε πια ότι η αγιότητα δεν ήταν μόνο «τω καιρώ εκείνω». Όμως υπάρχει ο κίνδυνος να ταυτιστεί με χαρίσματα, έτσι ώστε να εκλαμβάνεται ο άγιος ως ο άνθρωπος εκείνος που σου λέει το παρελθόν σου, σου αποκαλύπτει το μέλλον σου και διεισδύει στο μέσα σου κόσμο. Έχει, δηλαδή, το προορατικό, το διορατικό και το προφητικό χάρισμα. Δεν αποκλείεται να γνώριζαν τη ζωή μας, αλλά δεν πηγαίναμε κοντά τους γι’ αυτά ούτε και οι ίδιοι τα έδειχναν επιδεικτικά. Το ζητούμενο ήταν και είναι το: «ειπέ λόγον, αββά, για να σωθώ».
Όσοι προβάλλουν τους σύγχρονους αγίους Γέροντες ως μέντιουμ, ασφαλώς τους αδικούν. Κι όσοι τονίζουν τη χαρισματική κατάστασή τους αντί την πνευματική τους πατρότητα, δεν βοηθούν ουσιαστικά τους ανθρώπους γιατί, μάλλον, το κάνουν «προς ίδιον όφελος».
Το Ευαγγέλιο είναι αληθινό, γιατί δεν διστάζει να αναφέρει την άρνηση του Πέτρου, το διωγμό του Παύλου, το «περίλυπός εστιν η ψυχή μου» του Χριστού. Οι βίοι των αγίων είναι αληθινοί, αν δεν διστάζουν οι βιογράφοι τους ν’ αναφέρουν και τις αδυναμίες και τα λάθη τους. Τότε μπορούμε κι εμείς να ελπίζουμε για τον εαυτό μας και να προχωρούμε δι’ ευχών τους.
